علل اصلی ذات الریه
ذات الریه یا سینه پهلو عمدتاً به علت عفونت های ناشی از باکتری یا ویروس و معمولاً در موارد کمتر در اثر قارچ و انگل رخ میدهد. اگر چه بیش از ۱۰۰ گونه عامل عفونی شناسایی شده است، تنها چند مورد از آنها باعث بروز اکثر موارد میشوند. عفونتهای مختلط ناشی از حضور همزمان ویروسها و باکتریها ممکن است در ۴۵٪ عفونتها در کودکان و ۱۵٪ عفونتها در بزرگسالان رخ دهد. امکان تشخیص عامل بیماریزا با انجام دقیق آزمایش، در حدود نیمی از موارد وجود ندارد. اصطلاح سینه پهلو گاهی اوقات بهطور عام به هر وضعیتی اطلاق میشود که منجر به التهاب ریهها گردد (و مثلاً در اثر بیماری خودایمنی، سوختگیهای شیمیایی یا واکنشهای دارویی ایجاد میشود)؛ با این حال، عنوان دقیقتر این التهاب سینه پهلو است. به لحاظ تاریخی عوامل بیماریزا را بر اساس تظاهرات مفروض آنها به دو دسته “معمولی” و “غیرمعمولی” تقسیم کردهاند، اما شواهدی در تأیید این تمایز وجود ندارد، به همین دلیل دیگر بر آن تأکیدی صورت نمیگیرد.
شرایط و عوامل خطرآفرین که زمینه ابتلا به سینه پهلو را فراهم میکنند عبارتند از: سیگار کشیدن، نقص ایمنی، اعتیاد به الکل، بیماری انسداد مزمن ریوی، بیماری مزمن کلیوی و بیماری کبد. استفاده از داروهای سرکوبکننده اسید مانند مهار کنندههای پمپ پروتون یا مسدود کنندههای H2 منجر به افزایش خطر ابتلا به سینه پهلو میشوند. بالا رفتن سن نیز در بروز سینه پهلو مؤثر است
باکتریها
باکتریها شایعترین علت سینه پهلو اکتسابی از جامعه (CAP) هستند و در حدود ۵۰٪ از موارد استرپتوکوک سینه پهلوه علت بیماری شناخته شده است. سایر باکتریهای رایج تشخیص داده شده عبارتند از: هموفیلوس آنفلوآنزا در ۲۰ درصد موارد، کالمیدوفیلیا سینه پهلوه در ۱۳٪ و مایکوپلاسما سینه پهلوه در ۳٪ موارد؛ استافیلوکوکوس اورئوس ؛موراکسلا کاتارالیس ؛ لژیونلا پنوموفیلا و باسیلهای گرم منفی تعدادی از گونههای مقاوم در برابر دارو عفونت های مذکور در حال شیوع یافتن بیشتری هستند، از جمله “استرپتوکوک سینه پهلوه مقاوم در برابر دارو (DRSP) و استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متیسیلین (MRSA).
در صورت وجود عوامل خطرآفرین، انتشار ارگانیسمها تسهیل میشود. اعتیاد به الکل با شیوع استرپتوکوک سینه پهلوه، ارگانیسم بیهوازی و مایکوباکتریوم توبرکلوزیس رابطه دارد؛ سیگار کشیدن اثرات استرپتوکوک سینه پهلوه، هموفیلوس آنفلوآنزا، موراکسلا کاتارالیس، و لژیونلا پنوموفیلا را تسهیل میکند. قرار گرفتن در معرض پرندگان با کلامیدیا پسیتاسیو قرار گرفتن در معرض حیوانات مزرعه با کوکسیلا بورنتیرابطه دارد؛ آسپیراسیون محتویات معده با ارگانیسمهای بیهوازی؛ و فیبروز کیستی با سودوموناس ﺁئروژینوزﺍ و استافیلوکوکوس اورئوس ارتباط دارد. استرپتوکوک سینه پهلوه در زمستان شایعتر است، و در افرادی که آسپیراسیون مقدار زیادی ارگانیسمهای بیهوازی در آنها رخ داده، مشکوک تلقی میشود.
ویروس
در بزرگسالان، ویروسها حدود یکسوم و در کودکان حدود ۱۵ درصد از موارد سینه پهلو را موجب میشوند. عواملی که معمولاً در این زمینه دخیل هستند عبارتند از: راینوویروسها، کوروناویروسها، ویروس آنفلوآنزا، ویروس سنسیشیال تنفسی (RSV)، آدنوویروس، و پاراآنفلوآنزا. ویروس هرپس سیمپلکس به ندرت منجر به سینه پهلو میشود، به جز در گروههایی مانند: نوزادان، افراد مبتلا به سرطان، افراد دارای اعضای پیوندی، و کسانی که دچار سوختگی قابل توجهی هستند افراد پس از پیوند عضو یا کسانی که دارای نقص ایمنی دیگری هستند میزان بالای سینه پهلو سیتومگالوویروس را نشان میدهند. افراد مبتلا به عفونت های ویروسی ممکن است به باکتری “استرپتوکوک سینه پهلوه، استافیلوکوکوس اورئوس، یا هموفیلوس آنفلوآنزا نیز مبتلا شوند، بهخصوص هنگامی که دچار مشکلات سلامتی دیگری نیز باشند. ویروسهای مختلف در دورههای مختلف سال شیوع دارند، بهعنوان مثال در طی فصل آنفلوآنزا، ممکن است ویروس آنفلوآنزا موجب بیش از نیمی از تمام موارد ویروس باشد. گاهی اوقات شیوع ویروسهای دیگر نیز رخ میدهد، از جمله هانتاویروسها و کوروناویروس .
قارچ
سینه پهلو قارچی غیرمعمول است، اما معمولاً در افراد مبتلا به تضعیف سیستم ایمنی ناشی از ایدز، داروی سرکوبکننده سیستم ایمنی، یا سایر مشکلات پزشکی رخ میدهد. این نوع بیماری اغلب ناشی از هیستوپلاسما کپسولاتوم، بلاستومایسس، کریپتوکوکوس نئوفورمنس، پنوموسیستیس جیرووسی، و کوکسیدیوئیدس ایمیتیس است. هیستوپلاسموزیس شایعترین قارچ در حوزه رودخانه میسیسیپی و کوکسیدیوئیدومایکوزیس نیز شایعترین نوع در جنوب غربی متحده آمریکا است. تعداد موارد در نیمه دوم قرن بیستم با توجه به افزایش سفر و میزان سرکوب سیستم ایمنی در بین مردم افزایش یافته است.
انگلها
انواع انگل میتواند ریهها را مبتلا کند، از جمله: توکسوپلاسما گوندی، استرونگیلوئید استرکورالیس، آسکاریس، و پلاسمودیوم مالاریا. این ارگانیسمها بهطور معمول از طریق تماس مستقیم با پوست، بلع، یا از طریق یک حشره ناقل وارد بدن میشوند. بهجز پاراگونیموس وسترمانی، بسیاری از انگلها مشخصاً ریهها را مبتلا نمیکنند، بلکه ریهها را بهطور غیرمستقیم از طریق قسمتهای دیگر درگیر مینمایند. برخی انگلها، بهخصوص آنهایی که به گونههای آسکاریس و استرونگیلوئید تعلق دارند، واکنش ائوزینوفیلیک شدید را موجب میشوند که ممکن است به سینه پهلو ائوزینوفیلیک منجر شود. در عفونتهای دیگر مانند مالاریا، ابتلای ریه در درجه اول مربوط به التهاب سیستمیک ناشی از سیتوکین است. در جهان توسعهیافته این عفونتها در افرادی که از سفر باز میگردند یا در بین مهاجران بیشتر شایع است. در سطح جهان بیشترین شیوع این عفونتها در کسانی است که دچار نقص سیستم ایمنی هستند.
ناشناخته
سینه پهلو بینابینی ناشناخته یا سینه پهلو غیرعفونی یک رده از بیماری منتشر ریه است. این بیماریها عبارتند از: آسیب منتشر آلوئولی، سینه پهلو سازماندهی، سینه پهلو بینابینی نامشخص، سینه پهلو بینابینی لنفوسیتی، سینه پهلو بینابینی پوستهای، بیماری برونشیولیت تنفسی بینابینی ریه، و سینه پهلو بینابینی معمول